Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1429) od 1 stycznia 2024 r. wprowadza znaczące zmiany w dotychczasowym systemie świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów poprzez:

• wprowadzenie nowego świadczenia - świadczenia wspierającego kierowanego bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością w wieku od ukończenia 18 r. życia,
• zmiany w warunkach przyznawania funkcjonującego obecnie świadczenia pielęgnacyjnego,
• likwidację specjalnego zasiłku opiekuńczego dla opiekunów.

Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024 r. przysługuje:

• matce albo ojcu,
• innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
• opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba sprawująca opiekę, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka),
• rodzinie zastępczej,
• osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka,
• dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej,
• dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej,
• albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,

– jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji edukacji.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje wyłącznie osobom sprawującym opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia.

1. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje bez względu na wysokość osiąganego dochodu i przyznawane będzie na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, jednak nie dłużej niż do dnia ukończenia 18 roku życia.
2. Uchylony został warunek niepodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej - oznacza to, że osoby sprawujące opiekę ubiegające się o świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024 -nie muszą rezygnować z aktywności zawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne.
3. Osoba sprawująca opiekę może mieć ustalone prawo do własnej emerytury, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.
4. W przypadku, gdy opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, podwyższa się po 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka.

Świadczenie jest przyznawane na wniosek strony.

Opisane wyżej, nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, nie dotyczą osób, które, na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać to świadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych.

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego od 1 stycznia 2024r. wynosi 2988 zł miesięcznie na rzecz każdego dziecka z niepełnosprawnością na wyżej określonych warunkach.

Przepisy przejściowe a nabyte prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do dnia 31.12.2023r.

• W sprawach o świadczenie pielęgnacyjne, do których prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023 r., stosuje się przepisy dotychczasowe.
• Osoby, którym przed 1 stycznia 2024 r., albo nawet po tej dacie, ale na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia
  31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo do tych świadczeń nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.
• Ww. osoby, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego w tym przypadku będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.

Uwaga: Świadczenie pielęgnacyjne przyznane na zasadach dotychczasowych nie przysługują jeżeli osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane prawo do świadczenia wspierającego.